#materiality2024
De materialiteit van onze steden is het resultaat van materiaalgebruik en materiaaltoepassingen die voortkomen uit bewerkingen en aanpassingen om onze leefomgeving zo comfortabel en aangenaam mogelijk in te richten.
De aandacht voor de materialiteit van de stad, voor haar materialen en hun omgeving komt neer op het bestuderen, analyseren en bewust worden van hun aanwezigheid, kenmerken, geschiedenis, vaak veelzijdige - en dus ook sociale en culturele - betekenissen en hun potentieel voor een divers en beter gebruik in de toekomst. Het begrip materialiteit verwijst naar het feit dat objecten in de stad bestaan uit materialen die worden gebruikt en in stand gehouden. Het omvat alle - technische, culturele en sociale - processen die aan hun realisatie en materiële perceptie voorafgaan.
In het licht van de maatschappelijke uitdagingen van vandaag, die des te prangender zijn door onder meer recente klimaat-, gezondsheids- en sociaal-economische crises, ontwikkelt zich de bewustwording van de materialiteit van de stad. Dat nieuwe besef onthult de inherente mogelijkheden van het stadsweefsel, wat uitmondt in een onvermoede of vergeten veerkracht.
Een belangrijk vraagstuk dat centraal staat in het debat rond de evolutie naar de stad van morgen is: hoe zetten we de bestaande grondstoffen in om aan de huidige behoeften te voldoen en om de stad op een duurzame manier toekomstbestendig te maken? Hoe zorgen we ervoor dat de stad van morgen veerkrachtig is, terwijl grondstoffen eindig zijn en zelfs uitgeput geraken, en er een alsmaar groeiende noodzaak heerst om zuinigheid en soberheid aan de dag te leggen?
Urban wil aan de hand van haar culturele programma 2024 de denkoefening over dit belangrijke en complexe thema op gang brengen.
Hoewel erfgoed en architectuur, net zoals stedenbouw en landschap, lang onverenigbaar waren, stellen we tegenwoordig vast dat de begrippen naar elkaar toegroeien, waardoor ze een nieuwe invulling krijgen. Het begrip erfgoed wordt dan een overgang tussen twee periodes eerder dan de nostalgie naar een verdwenen materiële cultuur. Die moderne materialiteit verbindt vernieuwing en erfgoed op een ongeremde manier door nieuwe productie- en vervaardigingsprocédés te ontwikkelen die de bestaande bebouwde omgeving als uitgangspunt nemen.
