#modernity2025 #artdeco2025
In 2025 vieren Urban, visit.brussels en hun partners 100 jaar art deco in de hoofdstad met een verrassend rijk programma.
Het hele jaar door belicht Urban thema's die verband houden met dit kleurrijke aanbod.
Deze vierde focus is gewijd aan de mode uit het interbellum, met twee tentoonstellingen en een lezing die de toenmalige creativiteit op het vlak van de mode belichten.
Mode in de jaren 1920 en 1930
Tijdens het interbellum kent de mode een ware revolutie: de vrouw wordt uit haar 19de-eeuws korset bevrijd en haar silhouet krijgt eenvoudige lijnen en comfortabele pasvormen aangemeten.
Beide decennia worden echter gekenmerkt door een heel verschillende esthetiek, in lijn met wat er in die tijd gebeurt op het gebied van design en architectuur. In de jaren 1920 vindt de art deco ook zijn weg naar de mode, met geometrische vormen en contrasterende kleuren. In de jaren 1930 evolueert de mode in de richting van een zeker neoclassicisme, dat niet los staat van de klassieke monumentaliteit die toen in de architectuur hoogtij viert.
Jaren 1920 – De Garçonne
Het ideaalbeeld van de jaren 1920 is de Garçonne, een jonge moderne vrouw met kort haar en een lineair silhouet. Het zijn de Roaring Twenties, het tijdperk van de charleston. De vrijgevochten Garçonne draagt bij voorkeur een “dansjurk”. Dit is een buisvormig kleed met bandjes, soms ingekort tot net boven de knie, vaak kleurrijk, versierd met franjes en fonkelende motieven van strass of pailletten. In deze esthetiek wordt de vrouwelijke vorm uitgewist: de buste is plat en de taille ligt lager op de heupen, of is zelfs helemaal afwezig.
Jaren 1930 – Glamoureus en soepel
Vanaf 1930 verandert de stijl: plaats voor de rijpe, elegante en vrouwelijke vrouw. Jurken worden langer en soepeler van textuur. De snit is kunstig, vaak asymmetrisch, met schuin gesneden stoffen die het lichaam met zijn rondingen benadrukken. Er is een grote voorliefde voor het “antieke” silhouet, met gedrapeerde stukken stof. Onder invloed van de zwart-wit film en zijn Hollywoodsterren wordt het zwart, ooit een exclusieve rouwkleur, bij uitstek de kleur van de elegantie. De kledij oogt bijzonder glamoureus: vrouwen dromen ervan om er als Marlene Dietrich of Greta Garbo uit te zien.
Parijse pioniers en modetijdschriften
Onder de grote modefiguren van het interbellum telt men drie vrouwen, allen te Parijs gevestigd, ’s werelds modehoofdstad: Madeleine Vionnet, uitvindster van de bias-cut en experte in de kunst van het antieke draperen; Jeanne Lanvin, maestria van elegantie en luxueus vakmanschap, en haar grote rivale Gabrielle “Coco” Chanel, die voor de vrouw een revolutie ontketent met moderne, praktische en gestroomlijnde jurken, zoals haar beroemde “little black dress” uit 1926.
Gelijktijdig, maar in een ander domein, past Sonia Delaunay, een avant-garde schilderes en multidisciplinair ontwerpster, haar onderzoek naar kleur en geometrische vormen toe op mode en textiel, waardoor de grens tussen kunst en kleding vervaagt.
In de jaren 1930 worden haute couture trends verspreid via modetijdschriften, die enorm populair zijn bij vrouwen van alle klassen. In 1933 verschijnt “Femmes d'Aujourd'hui”, het eerste Belgische vrouwenweekblad. Mode wordt democratischer en confectiemode viert hoogtij, ten koste van maatkleding. Voor het eerst in de geschiedenis ligt elegantie binnen ieders bereik.
Programma Art Deco Brussel 2025
Het hele jaar door neemt het programma Art Deco Brussels 2025 het publiek mee op ontdekkingstocht naar de vormen en texturen die kenmerkend zijn voor deze stroming en in het bijzonder naar de toenmalige mode, aan de hand van twee tentoonstellingen en een lezing.
TENTOONSTELLING • “ART DECO 1925 >< MODE 2025” in de Sint-Gorikshallen
Deze expo, een initiatief van Mode-in.Brussels en ARCHistory, met de steun van Urban, loopt van 27 mei tot en met 16 november 2025 in de Sint-Gorikshallen. Ze herinterpreteert de art deco vanuit de invalshoek van 10 Brusselse ontwerp(st)ers. Geïnspireerd op tekeningen en foto’s in modebladen uit het interbellum, presenteert elke ontwerp(st)er een silhouet die zijn of haar hedendaagse visie op de art deco weerspiegelt.
TENTOONSTELLING • “Mode uit de jaren 1920-1930” in het Museum & Tuinen van Buuren
In 2025 viert het Museum & Tuinen van Buuren de 50ste verjaardag van zijn oprichting met diverse evenementen rond de art deco, waaronder een unieke tentoonstelling gewijd aan mode tijdens het interbellum, van 6 november 2025 tot 2 februari 2026. In samenwerking met het Mode & Kant Museum belicht deze expo de evolutie van het vrouwelijke silhouet, met iconische ontwerpen die innovatie en verfijning wisten te combineren. De tentoongestelde stukken gaan in dialoog met de architectuur van de villa.
LEZING • “Norine Couture: de belichaming van de Brusselse avant-garde, ca. 1915-1952” door Nele Bernheim in de Albert Hall
In het kader van de Heritage Days / Open Monumentendagen 2025 ontvangt de Albert Hall, een voormalige art deco-bioscoop en feestzaal, Nele Bernheim voor een lezing over het modehuis Norine. Als doctorandus in de geschiedenis aan de UAntwerpen en in de kunstgeschiedenis aan de UGent, haalt zij dit Brusselse avant-garde modehuis uit de schaduw. Norine werd van 1915 tot 1952 geleid door Honorine Deschryver en Paul-Gustave van Hecke. Beiden waren bevriend en werkten samen met kunstenaars als René Magritte, Raoul Dufy, Man Ray en Max Ernst. Tijdens het interbellum waren hun creaties geïnspireerd door het modernisme, kubisme en surrealisme.
De lezing vindt plaats op zaterdag 20 september in de Roseland Ballroom van de Albert Hall:
- van 14.30 tot 16.00 uur in het Frans
- van 16.30 tot 18.00 uur in het Nederlands
Ook interessant om te weten
Meer info over de modecollecties in Brussel
Bezoek de website van de inventaris van het roerend erfgoed van Urban: collections.heritage.brussels
Deze databank toont de diversiteit en de rijkdom van het roerend cultureel erfgoed in het Brussels Gewest, dat bewaard wordt door openbare en private instanties.
Het gaat onder meer om art deco-stukken uit de collectie van het Mode & Kant Museum en kostuums, tekeningen en foto's van de kunstenares Akarova in het CIVA.
