Historische liften zijn uniek erfgoed in hun soort: vaak zijn ze verstopt in privégebouwen en ontsnappen ze daardoor aan het oog van het grote publiek. Deze architectuurelementen, tussen roerend en onroerend erfgoed in, zijn kostbare getuigen van hun tijd.
In 2022 hebben de federale overheid en de gewesten heel wat werk verzet, wat heeft geleid tot de aanpassing van het koninklijk besluit dat de modernisering van die liften verplicht maakte en ze, in het geval van oude liften, mogelijk onherstelbaar dreigde te verminken.
Die samenwerking tussen de verschillende overheidsniveaus heeft geleid tot de volgende oplossingen:
- Historische liften moeten wel degelijk worden gemoderniseerd om hun veiligheid te garanderen, maar de richtlijnen zijn versoepeld. In samenwerking met de bevoegde overheidsdiensten, de sector van gespecialiseerde liftbedrijven en de controle-instanties (EDTC) kunnen een aantal specifieke technische oplossingen worden ingevoerd. Voor de beveiliging mag met name gebruik worden gemaakt van elektronische toepassingen.
- Eigenaars van historische liften in België hebben meer tijd gekregen, namelijk tot eind 2027, om hun liften te moderniseren op voorwaarde dat ze een attest hebben aangevraagd en ontvangen dat de historische waarde van hun erfgoed bevestigt.
2025: een beslissend jaar voor eigenaars van historische liften
In het kader van de bijkomende termijn die lifteigenaars hebben gekregen om hun liften te moderniseren, is de opstelling van een moderniseringsplan een belangrijke stap. Concreet moet voor 31 december 2025 een offerte worden aangevraagd bij een liftbedrijf. Die stap is essentieel om de lift tegen 2027 volledig te moderniseren.
Begeleiding
In Brussel biedt Homegrade, in opdracht van het gewest, specifieke begeleiding om eigenaars te helpen bij de modernisering van hun lift. De beveiliging van historische liften is een delicaat proces, maar vandaag de dag zijn er mooie voorbeelden van liften die werden goedgekeurd en beveiligd, en die hun erfgoedwaarde hebben behouden! Er zijn tal van – soms creatieve – oplossingen mogelijk en ook elektronische toepassingen worden daarbij ingezet.
Als deze situatie op u van toepassing is, aarzel dan niet om contact op te nemen met Homegrade. Homegrade kan u immers uitleg geven en ondersteuning bieden. Op de website van Homegrade vindt u alle documentatie en nuttige informatie die u nodig hebt, inclusief lijsten met gespecialiseerde vakmensen en liftbedrijven:
Inventaris
In Brussel werd er een specifieke campagne gelanceerd om eigenaars van liften bewust te maken van de noodzaak om hun erfgoed te bewaren. Tegelijkertijd hebben Urban en Homegrade een nauwkeurige inventarisatie uitgevoerd en gaan ze daar nog even mee door. Dat hulpmiddel van onschatbare waarde biedt een momentopname van de staat van dit opmerkelijke erfgoed dat verborgen is in de Brusselse gebouwen. De inventaris bevat liften die eerder werden geïdentificeerd op basis van criteria zoals hun waarde in het geheel van het gebouw, hun authenticiteit, zeldzaamheid of representativiteit van een type of merk. Historische liften hebben een aantal kleine maar opmerkelijke elementen die in de inventaris worden beschreven, zoals de kwaliteit van het schrijnwerk, unieke accessoires van de liftkooi zoals drukknoppen, speciaal glaswerk en ook de machinerie, die in sommige gevallen nog origineel is en getuigen van ons industriële verleden.
De inventaris van de historische liften omvat nu bijna 800 opmerkelijke liften, waaronder bijna 420 liften met een certificaat van historische waarde en twintigtal beschermde liften.
Er zijn nog steeds enkele historische liften in Brussel die geen attest hebben: er is nog tijd om er een aan te vragen om te voldoen aan de wetgeving! Alle stappen om uw goed in de inventaris van de historische liften te laten opnemen en een certificaat aan te vragen, vind u hier.
